ماده شیمیایی تری اتیلن گلایکول یک مایع غلیظ است که کاربردهای بسیار زیادی در صنایع مختلف دارد. این محصول در بازارهای بین المللی با تقاضای بسیار بالایی روبرو است که حدود نیمی از آن متعلق به کشورهای آسیایی می باشد.
با توجه به تقاضای بالا برای این محصول بسیاری به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد مشخصات و خواص شیمیایی آن هستند. به همین دلیل ما در این متن قصد داریم شما را با این ماده شیمیایی بیشتر آشنا کنیم.
به این منظور فرمول ساختاری تری اتیلن گلایکول و مشخصات آن را برای شما بیان خواهیم نمود. هم چنین مراکز تولید کننده و کاربردهای متنوع آن را مورد بررسی قرار می دهیم و نگاهی هم به میزان فروش تری اتیلن گلایکول در بازارهای داخلی و بین المللی خواهیم کرد. اگر علاقه مند هستید تا در مورد این ترکیب شیمیایی و مصارف آن بیشتر بدانید با ما در ادامه همراه باشید.
تری اتیلن گلایکول چیست
با پیشرفت صنایع تولیدی و تبدیلی در حوزه نفت و مشتقات آن ما شاهد پیدایش ترکیبات شیمیایی متعددی هستیم که در یکی از صنایع نفتی و یا مجتمع های پتروشیمی تولید شده و در سایر صنایع تولیدی نقش عمده ای ایفا می کنند.
تری اتیلن گلایکول یکی از این ترکیبات شیمیایی است که در ایران با نام تری گلیکول نیز شناخته می شود. این ماده در ایالات متحده و کشورهای انگلیسی زبان با نام Triethylene glycol شناخته شده و در بسیاری از منابع از آن با نام مخفف انگلیسی TEG یاد می شود. ما در طول این متن از نام فارسی آن و یا مخفف انگلیسی TEG برای معرفی آن استفاده خواهیم نمود.
این مایع بی رنگ است و علاوه بر آن فاقد بو (یا دارای کمی بو) می باشد. یکی از مشخصه های بسیار مهم آن این است که می توان به راحتی این مایع را در آب حل نمود و در واقع TEG یکی از جاذب های بسیار عالی برای رطوبت و آب است و به همین دلیل در سیستم های تهویه و در تولید و انتقال گاز طبیعی برای جذب رطوبت کاربرد دارد.
دسته بندی شیمیایی TEG
از لحاظ دسته بندی شیمیایی این محصول نوعی اتیلن گلایکول محسوب می شود. شاید تا به حال برای بارها نام مواد تولید شده از اتیلن را شنید باشید.
اتیلن یکی از مواد پرکاربرد در بسیاری از صنایع می باشد که در بر گیرنده رنج گسترده ای از محصولات پلیمری است.
تری‌اتیلن گلیکول (Triethylene glycol) نیز نوعی اتیلن گلایکول است که از لحاظ مولکولی یک درجه بالاتر از دی اتیلن گلایکول قرار گرفته است.
این مواد شیمیایی متشکل از واحدهای اتیلن گلایکول هستند که با استفاده از زنجیره های مولکولی به هم متصل شده اند و هر یک خواص منحصر به فرد خود را دارند.
حال که می دانید تری اتیلن گلایکول چیست و به چه خانواده ای از ترکیبات شیمیایی تعلق دارد، ما در ادامه و در بخش بعد به بررسی دقیق تر مشخصات تری اتیلن گلایکول خواهیم پرداخت.
مشخصات تری اتیلن گلایکول
شما با بعضی از مشخصات ظاهری و شیمیایی این ترکیب در بخش های قبل آشنا شدید. در این بخش توضیحات بیشتری را در مورد آن بیان خواهیم نمود. این مایع دارای ویسکوزیته بالا و فراریت پایین است. هم چنین نقطه جوش بالایی دارد (منو اتیلن گلایکول و دی اتیلن گلایکول دو ترکیب دیگری هستند که از لحاظ نقطه جوش پایین تر از این مایع قرار گرفته اند).
این ترکیب در بسیاری از روغن ها و بسیاری از ترکیبات هیدروکربنی حل نمی شود. اما در اتانول و اسید استیک به خوبی حل می شود. پیریدین ها و آلدهیدها نیز به خوبی در این ماده شیمیایی حل می شوند.
برای همین است که از TEG در بسیاری مواقع به عنوان یک حلال مایع استفاده می شود. به خصوص به دلیل خواص منحصر به فرد آن (که به دلیل دمای جوش بالاتر و نیز نوسان پذیری کمتر در مقایسه با منو و دی اتیلن گلایکول است)، استفاده از این مایع در رطوبت زدایی از گاز طبیعی بسیار مناسب تر است.
نقطه جوش TEG برابر با 545 درجه فارنهایت است. این در حالی است که تری اتیلن گلایکول دمای ذوب پایینی دارد و در دمای 24.3 فارنهایت ذوب می شود. به همین دلیل است که در دمای اتاق به طور معمول به صورت مایع وجود دارد.
ویسکوزیته TEG در حدود 47 سانتی پویز است. چگالی آن نیز با دما تغییر می کند و در دمای 68 درجه فارنهایت دارای چگالی برابر با 1.125 است.
ما در ادامه برای آشنایی بیشتر شما با مشخصات تری اتیلن گلایکول در بخش بعد به بررسی فرمول ساختاری تری اتیلن گلایکول خواهیم پرداخت تا با اتم ها و زنجیره های مولکولی حاضر این ترکیب شیمیایی بیشتر آشنا شوید.
فرمول ساختاری تری اتیلن گلایکول
فرمول ساختاری یک ترکیب در مشخصات فیزیکی و شیمیایی آن تاثیر بسیار زیادی دارد. برای همین می توان با اطلاع از فرمول شیمیایی یک ترکیب شیمیایی بهتر به کاربردها و نحوه تولید و یا خواص آن پی برد.
تری اتیلن گلایکول یا TEG در ساختار خود 6 اتم کربن دارد که در کنار 4 اتم اکسیژن و 14 اتم هیدروژن تشکیل دهنده فرمول ساختاری این ترکیب شیمیایی هستند.
این فرمول شیمیایی باعث می شود که TEG فراریت کمی داشته باشد و علاوه بر دارا بودن نقطه انجماد پایین، نقطه جوش بالایی داشته باشد که استفاده از آن ها را بسیاری از کاربردها ایده آل می کند.
ما در مورد مشخصات تری اتیلن گلایکول در بخش قبل صحبت کردیم و به این مزایا در مقایسه با منو و دی اتیلن گلایکول اشاره نمودیم. برای همین در این بخش توضیحات بیشتری در این مورد نخواهیم داد.
در بخش های بعد نگاهی به میزان فروش و کاربردهای این ماده شیمیایی خواهیم انداخت. همچنین در مورد حجم تقاضا برای TEG در بازارهای بین المللی صحبت خواهیم کرد و به مهم ترین تولید کنندگان بین المللی و داخلی این محصول اشاره خواهیم نمود.
میزان فروش تری اتیلن گلایکول
بر اساس آمارهایی که سازمان های بین المللی منتشر کرده اند میزان تقاضا برای TEG در بازارهای بین المللی و در سال 2014 میلادی برابر با حدود 411 هزار تن بوده است که پیش بینی می شود این تقاضا در سال 2022 چند درصد رشد داشته باشد.
دلایل متعددی باعث افزایش تقاضا برای این ترکیب شیمیایی است. افزایش تقاضا برای گاز طبیعی در دنیا و نیاز به استفاده از این ترکیب شیمیایی برای رطوبت زدایی از آن یکی از مهم ترین دلایل افزایش فروش تری اتیلن گلایکول شده است. به گونه ای که نیاز به استفاده از TEG در این صنعت در سال 2022 نسبت به سال 2014 با 3.5 درصد رشد رو به رو خواهد بود.
استفاده از گاز طبیعی در نیروگاه های تولید برق، در حمل و نقل زمینی و در مصارف خانگی از مهم ترین دلایل افزایش تقاضا است که به همین دلیل باعث افزایش نیاز به TEG و رشد چند درصدی فروش آن خواهد شد.
علاوه بر این، در بلند مدت پیش بینی می شود که با افزایش کاربردهای پلاستی سایزرها در فرایند اتوماسیون، در صنعت ساختمان و در تولید مواد پلاستیکی ما شاهد افزایش نیاز در این حوزه ها به TEG باشیم که باعث افزایش فروش پلی اتیلن گلایکول در آینده خواهد شد.
در برزیل و مکزیکو نیز این محصول تقاضای زیادی برای خرید دارد و با افزایش کشف و استخراج گاز طبیعی در سرتاسر دنیا به زودی نیاز به عرضه بیشتر TEG در بازار خواهد بود.
البته گفته می شود که افزایش تقاضا برای محصولات مشابه TEG مانند DEG و MEG می تواند روی میزان تقاضا برای این محصول تاثیر بگذارد.
سهم بازارهای بین المللی از TEG
بر اساس آمارهای منتشر شده در سال 2014 کمتر از نیمی از تری اتیلن گلایکول تولید شده در دنیا در بازار کشورهای آسیایی عرضه می شود که اقتصاد بزرگ کشورهایی مانند چین سهم عمده ای در مصرف آن دارند.
اروپا و آمریکای شمالی نیز هر یک حدود یک چهارم از بازار مصرف TEG را به خود اختصاص داده اند. آمریکای لاتین نیز یکی دیگر از بازارهایی است که با افزایش تقاضا برای این ترکیب شیمیایی رو به رو است و در سال 2014 میلادی پس از آسیا، اروپا و آمریکای شمالی بخش عمده ای از مصرف TEG را در بازارهای بین المللی به خود اختصاص داده بود.
روسیه یکی از کشورهایی است که در بخش های شمالی آسیا و در مجاورت اروپا حجم بالایی از گاز طبیعی را در خود دارد و یکی از عمده ترین کشورهایی است که از TEG در اروپا و آسیا در بازار داخلی خود استفاده می کند.
در بازارهای بین المللی به خصوص در اقتصادهای نوظهوری مانند هند و چین نیاز به استفاده بیشتر از این ترکیبات شیمیایی است که باعث به وجود آمدن فرصت های بی نظیری برای فروش بیشتر آن خواهد شد. به همین دلیل نیاز است تولید کننده های بیشتری اقدام به عرضه TEG در بازار کنند تا بتوانند این نیازها را تامین کنند. ما در بخش بعد نگاهی به این موضوع خواهیم کرد.
تولید کنندگان عمده تری اتیلن گلایکول در دنیا
با توجه به تقاضای فزاینده برای TEG در بازارهای بین المللی نیاز به تولید بیشتر ان خواهد بود. واحدهای تولیدی و مجتمع های پتروشیمی متعددی در حال تولید این محصول هستند. اما صنعت تولید TEG به شدت پراکنده است و ما در سرتاسر دنیا شاهد فعالیت تولید کننده های بسیار زیادی هستیم.
شرکت Dow chemical یکی از بزرگترین تولید کنندگان تری اتیلن گلایکول در بازارهای بین المللی است. این کمپانی در سال 2015 میلادی کار ساخت یک کارخانه تولید اتیلن را در بندر آزاد در بخش تگزاس کشور ایالات متحده آمریکا شروع کرد.
ظرفیت تولید سالانه این کارخانه تولیدی برابر با 1.5 میلیون تن است و به نظر می رسد که این شرکت بتواند با تاسیس این کارخانه موفق به تامین بخش اعظم نیازهای بازار آمریکای شمالی در چند سال آینده شود.
یکی دیگر از بزرگ ترین تولید کننده های TEG شرکت LyondellBasel است که یک مجتمع تولیدی مواد شیمیایی و پتروشیمی است. این شرکت در سال 2008 ظرفیت تولید محصولات اتیلنی خود را توسعه داد و موفق به تولید TEG به عنوان یکی از مشتقات شیمیایی مجتمع تولیدی خود شد.
علاوه بر این شرکتها، در حال حاضر تولید کننده های زیادی به صورت منطقه ای و داخلی در بازار کشورهایی مانند چین، هند، کره جنوبی و دیگر کشورها در حال تلاش برای ایفای نقش در بازار فروش تری اتیلن گلایکول و در دست گرفتن سهم بیشتری از بازار هستند. ایران نیز یکی از این تولیدکنندگان است که موفق به تولید این ماده شیمیایی با خلوص بالا شده است.
فروش تری اتیلن گلیکول
ما در بخش های قبل در مورد میزان تقاضا برای TEG در بازارهای بین المللی صحبت کردیم. در این بخش به طور مفصل تر به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت.
در حال حاضر حجم فروش سالانه این ترکیب شیمیایی به دلیل کاربردهای گسترده آن بسیار زیاد است و در صنایع مختلف تقاضای بالایی برای آن وجود دارد.
دلایل متعددی برای این حجم فروش بالا وجود دارد. ماده شیمیایی تری اتیلن گلایکول به دلیل توان بالای خود در رطوبت زدایی، برای جذب رطوبت و ذرات آب موجود در مایعات دیگر استفاده می شود. این ترکیب به خصوص در دهیدراسیون گاز طبیعی و گازهای دی اکسید کربن و H2S کاربرد دارد.
وجود رطوبت در گاز طبیعی و دی اکسید کربن یا هیدروکسید سولفید باعث خوردگی لوله های فلزی می شود و به همین دلیل نقش ماده شیمیایی تری اتیلن گلایکول در این دهدراسیون بسیار مهم است.
علاوه بر این در صنعت نساجی نیز خریداران زیادی برای TEG وجود دارد که از این ترکیب در سیستم های تهویه مطبوع استفاده می کنند. در این صنعت همچنین از TEG به عنوان روان کننده الیاف استفاده می کنند.
ماده شیمیایی تری اتیلن گلایکول علاوه بر این در تولید رزین پلی استری کاربرد دارد و به دلیل سمیت کم خود بر بسیاری از ترکیبات دیگر برتری دارد. در این کاربردها از TEG به عنوان ماده اصلاح کننده استرها نیز استفاده می شود که به منظور تولید شیشه و در غشاهای جداکننده کاربرد دارد.
فروش تری اتیلن گلایکول تنها محدود به این صنایع نیست و به دلیل امکان استفاده در دمای بالا و در حدود 200 درجه سانتی گراد در حفاظت از سیستم ها و در کاربردهای الکتریکی و الکترونیکی نیز به کار می رود.
تولید تری اتیلن گلایکول در داخل کشور
در ایران تولید کنندگان تری اتیلن گلایکول با استفاده از فرایندهای شیمیایی که در دمای بالا صورت می پذیرند، می توانند محصول مورد نیاز داخل را با خلوص بالا تامین کنند. برای همین در اغلب مصارف و کاربردهای داخلی امکان پاسخ گویی به تقاضای موجود در بازار داخلی کشور وجود دارد.
اگر بخواهیم به طور ساده فرایند تولید TEG که به طور تجاری توسط تولید کنندگان تری اتیلن گلایکول صورت می پذیرد را شرح دهیم باید بگوییم که این فرایند در واکنش اکسیداسیون اتیلن در دمای بالا و در حضور یک کاتالیزور صورت می پذیرد. کاتالیزور مورد استفاده در این فرایند اکسید نقره است.
پس از این فرایند و با تولید اکسید اتیلن (ethylene oxide) می توان در ادامه در فرایند هیدراسیون موفق به تولید مونو، دی، تری و تترا اتیلن گلایکول شد. در ادامه لازم است که هر یک از ترکیبات شیمیایی به دست آمده در این فرایندها مانند منواتیلن گلایکول و دی اتیلن گلایکول و یا TEG را جدا کرد تا به محصول نهایی با درجه خلوص مورد نظر دست یافت.
خوشبختانه در داخل کشور تولیدکنندگان پلی اتیلن گلایکول موفق به تولید و عرضه این محصول با درجه خلوص بالا شده اند. که به دلیل کیفیت بالای این محصولات امکان استفاده از آن ها در صنایع بسیاری وجود دارد.
قیمت تری اتیلن گلایکول
برای بسیاری از خریداران آگاهی از قیمت محصولات عرضه شده در بازار بسیار مهم است. به خصوص در مورد ترکیبات شیمیایی که در حجم های بالا خریداری می شوند آگاهی یافتن از قیمت به روز محصول بسیار مهم است.
اگر قصد خرید TEG را دارید می توانید قیمت آن را از تولیدکننده ها و عرضه کننده های عمده آن در بازار داخلی استعلام کنید. قیمت تری اتیلن گلایکول با توجه به درجه خلوص آن و نیز نحوه تحویل آن ممکن است با هم تفاوت هایی داشته باشد. قیمت مواد اولیه نیز بر روی قیمت نهایی محصول تاثیر گذار خواهد بود.
با توجه به این که این ترکیب در دمای عادی به صورت مایع است، خرید آن معمولا به صورت بشکه ای امکان پذیر است. هم چنین در صورت نیاز می توانید آن را به صورت تانکری خریداری نمایید.
در هر یک از این حالات می توانید برای آگاهی از به روزترین قیمت ها با فروشنده ها و یا تولید کننده های دخالی تماس بگیرید تا اطلاعات لازم را در اختیار شما قرار دهند.
برای آگاهی بیشتر شما باید بگوییم که یکی از بزرگ ترین و معتبرترین تولید کننده های داخلی TEG صنایع پتروشیمی شازند می باشد که تمامی ترکیبات متعلق به خانواده گلایکول ها در این مجتمع تولید می شود.
ما در ادامه به بررسی اثرات ضد عفونی کننده TEG خواهیم پرداخت و در پایان نیز خطراتی را که ممکن است در صورت تماس با این ترکیب برای افراد به وجود آید را ذکر خواهیم نمود.
آیا تری اتیلن گلایکول می تواند ویروس‌ها را نابود کند؟
بسیاری از سطوح می توانند با جمع شدن میکروارگانیسم ها و عوامل بیماری زا باعث انتقال بیماری از فردی به فرد دیگر شوند. برای همین بسیاری توصیه به استفاده از مواد ضد عفونی کننده بر روی این سطوح می کنند.
ویروس آنفلوآنزا یکی از این ویروس ها است که هر ساله باعث ابتلای بسیاری از افراد به مشکلات متعددی می شود. اگر چه برای مقابله با این ویروس امکان استفاده از مواد مختلفی مانند پروکسید هیدروژن وجود دارد.
اما بر اساس مطالعه های انجام شده ثابت شده است که استفاده از تری اتیلن گلایکول نیز می تواند در از بین بردن ویروس ها و سایر عوامل بیماری زا موثر باشد. به گونه ای که با توجه به نتایج تحقیقات علمی مشخص شده استفاده از TEG بر روی سطوحی که بر روی ان ویروس آنفلوآنزای نوع H1N1 وجود داشت باعث کاهش تعداد ویروس ها در یک بازه زمانی خاص شد.
با توجه به این پژوهش های علمی است که از این ترکیب برای از بین بردن ویروس ها، باکتری ها و انواع میکروب ها نیز استفاده می شود. البته میزان و نحوه تاثیر TEG بر روی میکروب ها و باکتری ها وابسته به دما و شرایط محیطی و عوامل دیگری است که باید در صورت نیاز مورد بررسی بیشتر قرار گیرند.
البته اگر قصد استفاده از TEG به این منظور یا برای مقاصد دیگر را دارید باید به نکات ایمنی در استفاده از آن نیز توجه کنید.
ما در ادامه در مورد میزان سمیت این ترکیب و احتیاط هایی که در زمان مصرف و تماس با آن باید در نظر داشت بیشتر توضیح داده ایم.
میزان سمیت TEG
یکی از مهم ترین نکاتی که در زمان تماس با مواد شیمیایی باید در نظر گرفت میزان سمیت آن ها می باشد. زیرا که در صورت عدم توجه، این موضوع می تواند عواقب خطرناکی برای انسان در پی داشته باشد.
اگر چه به طور کلی می توان گفت که سمیت این ترکیب کم است، اما در هر صورت تری اتیلن گلایکول یا TEG یک ترکیب شیمیایی است که می تواند در صورت تماس با چشم آزار دهنده باشد و باعث قرمز شدن، ریزش اشک و یا خارش چشم شود.
در صورت تماس این ماده با چشم، باید برای مدت چند دقیقه چشمان خود را با آب بشویید تا سوزش و خارش آن کمتر شود. خوردن این ترکیب شیمیایی نیز می تواند برای دستگاه گوارش خطرناک باشد.
البته استنشاق موقت بوی آن سمیت کمتری دارد و با توجه به مشخصات فیزیکی و شیمیایی آن برای دستگاه تنفسی خطر چندانی در پی نخواهد داشت.
اثرات تماس مداوم با این ترکیب شیمیایی هنوز به خوبی مورد بررسی قرار نگرفته است. اما در هر صورت با توجه به شیمیایی بودن ترکیبات آن ممکن است عوارضی در پی داشته باشد.
برای همین در صورتی که شما به طور مداوم با این ماده در تماس هستید بهتر است بیشتر مواظب اثرات جانبی آن باشید.
جهت خرید و مشاوره در مورد تری اتیلن گلایکول با ما در تماس باشید. در ضمن در صورتی که نیاز به سود پرک داشتید میتوانید از این لینک توضیحات و شرایط آن را مطالعه بفرمایید.
